Metoda Tomatisa® to program naturalnej stymulacji neurosensorycznej. Znacząco poprawia on zdolności motoryczne, emocjonalne i poznawcze. Jest odpowiedni zarówno dla dzieci jak i dla dorosłych. Metoda Tomatisa® opiera się na unikalnej technologii, która modyfikuje muzykę i głos w celu promowania pobudzenia korowego.
Trening słuchowy stanowi uzupełnienie różnego rodzaju metod terapeutycznych lub pedagogicznych. Umożliwia zwielokrotnienie rezultatów uzyskiwanych w ramach terapii, dzięki czemu jej czas znacząco się skraca. Metodę można stosować w dowolnym wieku (dzieci, dorośli, osoby starsze), zarówno w celu rozwoju osobistego, jak w celu przeciwdziałania zaburzeniom lub trudnościom.
Obszary zastosowania:
- Uwaga – oprócz ogólnej stymulacji mózgu, (czyli pobudzenia kory mózgowej) Metoda Tomatisa® może bardzo pozytywnie oddziaływać na uwagę selektywną. Metoda działa w oparciu o bramkowanie elektroniczne, które wywołuje kontrast dźwiękowy, mający nieustannie i w naturalny sposób zaskakiwać mózg. Celem jest ułatwienie mózgowi rozwijania automatycznych mechanizmów wykrywania zmian. Po odpowiednim przyswojeniu tych mechanizmów możemy dużo łatwiej selekcjonować przydatne informacje i decydować, które elementy mają drugorzędne znaczenie i można je pominąć. Z tego względu Metoda Tomatisa® może być stosowana, jako uzupełnienie metod wsparcia dla osób z zespołem deficytu uwagi z nadpobudliwością psychoruchową.
- Uczenie się – dzięki kontrastom dźwiękowym, które mają w naturalny sposób zaskakiwać mózg, Metoda Tomatisa® pozytywnie wpływa na plastyczność mózgu – pozwala mu wypracować mechanizmy wykrywania i analizy zmian. Można powiedzieć, że Metoda Tomatisa® ma charakter pedagogiczny, a jej celem jest nauka zwracania szczególnej uwagi na wydarzenia zewnętrzne i nowe. Ułatwia ona przyswajanie nowych informacji i pozwala uczniom poprawić zarówno kompetencje ogólne, jak i szkolne.
W ramach nauki szkolnej dziecko uczy się przede wszystkim na błędach. Choć popełnianie błędów jest czymś normalnym i koniecznym, żeby robić postępy, to jednak dłuższe utrzymywanie się pewnych konkretnych i regularnie popełnianych błędów sprawia, że mówimy o zaburzeniach uczenia się, w większości określanych przedrostkiem DYS- (dysleksja itd.).
Nie mają one żadnego związku z poziomem inteligencji, ale określają trudności dziecka pod względem prawidłowego funkcjonowania sieci neuronów lub pewnych obszarów mózgu. Celem Metody Tomatisa® jest właśnie umożliwienie dziecku stworzenia mechanizmów rekompensujących te trudności. Inaczej mówiąc, nie da się wyleczyć z zaburzeń uczenia się, ale można je obejść lub zrekompensować, umożliwiając mózgowi korzystanie z innych sieci neuronów. Na przykład w specyficznych zaburzeniach uczenia się dotyczących mowy, Metoda Tomatisa® ułatwia dekodowanie i analizę dźwięków, mogąc dzięki temu stanowić cenną pomoc w przypadku dysleksji, jako uzupełnienie terapii logopedycznej. - Głos i mowa – ponieważ Metoda Tomatisa® oddziałuje na połączenie ucho-głos-mózg, jest również pomocna w przypadku osób, u których występują opóźnienia w rozwoju mowy. Mowa to złożony ciąg artykułowanych dźwięków, wypowiadanych w pewnym szczególnym rytmie, wynikającym z częstotliwości i czasu wydawanego dźwięku oraz jego natężenia. Rytm języka wyznaczają akcenty toniczne w nagłosie słów oraz samogłoski długie. Umiejętność mówienia zależy od zdolności do świadomego posługiwania się dźwiękami. Zdolność tę nazywamy świadomością fonologiczną. Brak świadomości fonologicznej to trudność w odbiorze dźwięków mowy, a zatem również w posługiwaniu się nimi. Przetwarzając głos w czasie rzeczywistym i przekazując go mówiącemu drogą kostną i powietrzną, Metoda Tomatisa® ułatwia odbiór podstawowych dźwięków mowy i może być pomocna w przypadku dzieci z zaburzeniami mowy, jako uzupełnienie specjalistycznej terapii.
- Kontrolowanie emocji – metoda Tomatisa® oddziałuje na układ limbiczny (struktury podkorowe i niektóre części kory mózgowej). Układ limbiczny odpowiada między innymi za takie mechanizmy jak emocje, pamięć i uczenie się. Ponadto rolą znajdującego się w uchu wewnętrznym narządu nazywanego ślimakiem jest dynamizacja kory mózgowej. Dzięki oddziaływaniu na układ limbiczny i korę przedczołową Metoda Tomatisa® działa regulująco w przypadku zaburzeń emocjonalnych związanych z depresją i stanami lękowymi. Metoda Tomatisa® działa skutecznie również w przypadku regulowania stresu.
- Motoryka i koordynacja – trudności z motoryką i koordynacją mogą wynikać z problemów z przedsionkiem i wyrażać się opóźnieniami w umiejętnościach nabywanych w miarę rozwoju, jak chodzenie, bieganie, skakanie, wybijanie rytmu np. nogą czy palcem. Problemy z przedsionkiem mogą również przybierać postać zawrotów głowy, mdłości, trudności z utrzymaniem równowagi czy pionowej pozycji ciała itp.
Kładąc nacisk na przekazywanie dźwięków niskich i rytmicznych, Metoda Tomatisa® oddziałuje bezpośrednio na przedsionek i pozytywnie wpływa na motorykę, regulację napięcia mięśniowego i utrzymanie postawy pionowej. Ponadto oddziałuje w naturalny sposób na lateralizację słuchową, przyczyniając się do lepszej koordynacji ruchowej prawej i lewej strony. - Zaburzenia ze spektrum autyzmu – zaburzenia ze spektrum autyzmu przejawiają się między innymi trudnościami w interakcjach ze światem zewnętrznym, a szczególnie nieprawidłowościami w komunikacji społecznej. Zgodnie z jedną z aktualnych hipotez neurony lustrzane osób autystycznych nie są w stanie działać prawidłowo. Neurony lustrzane są rozproszone w różnych obszarach mózgu. Pełnią ważną funkcję, ponieważ aktywują obszary mózgu mające znaczenie dla ruchu i mowy, w chwilach, gdy jedynie obserwujemy sytuację, nie podejmując żadnych działań. Odgrywają istotną rolę w rozumieniu działań, zamiarów i emocji innych ludzi.
Metoda Tomatisa® to swego rodzaju trening prognozowania. W fazie pasywnej słuchanie muzyki przetworzonej za pomocą specjalnych kontrastów sprawia, że mózg stara się znaleźć regularność rządzącą zmianami. W fazie aktywnej dźwięk wydawany przez mówiącego wraca do niego w postaci skorygowanej przez urządzenie. W reakcji na to dana osoba naturalnie dostosowuje swój głos do tego, co słyszy. W ten sposób bezpośrednio oddziałujemy na neurony lustrzane znajdujące się w obszarze, który odpowiada za wydawanie artykułowanych dźwięków. W ten sposób Metoda Tomatisa® może pomóc osobom z zaburzeniami cechującymi się opóźnieniem lub niewłaściwym rozwojem zdolności poznawczych, komunikacyjnych i zdolności do interakcji społecznych, które występują w przypadku zaburzeń ze spektrum autyzmu i powiązanych (zespół Aspergera, zaburzenia przetwarzania sensorycznego) albo zespołu Downa.